Ä°ngilizce’de SUBORDINATION
CÃœMLE + CÃœMLE: “SUBORDINATION”
1. TANIM
Ä°ngilizce’de ve Türkçe’de cümleler birbirlerine basit baÄŸlaçlarla baÄŸlanabildikleri gibi, çeÅŸitli
tamlamalar yapılarak da baÄŸlanabilirler. Bu yapılar Ä°ngilizce’de “Clause Sentence”, “Super Structure”
gibi isimler alır.
Ana fikri taşıyan ve mutlaka tam bir yargı oluÅŸturan cümleye “BaÅŸ / Ana Cümle” (=Main Clause), her
türden diÄŸer bileÅŸene ise “Ä°kincil / Yan Cümle” (=Secondary/Subordinate Clause) denilmektedir.
– When I met him, he was in the army.
Yan cümle Ana cümle
2. ÇEVİRİ İŞLEMİ
Cümle içindeki görevleri “özne” [1] ya da “nesne” [2] yerine geçmek olduÄŸunda ikincil cümleler
basit cümle yapısının özne ya da nesneleri olarak kabul edilebilir ve Türkçe’ye rahatlıkla
aktarılabilirler. “Relative Clause” ve “Noun Clause” bu tür yapılardır.
– The sentence(that) you are reading is a clause sentence. [1]
S V O
(“Relative Clause”)
– They say that it is easy to make a noun clause. [2]
S V O
(“Noun Clause)
Comparative Clause” ve “Adverbial Clause” yapılarda ise bir cümlecik + cümle durumu söz konusudur
ve çeviri iÅŸlemini de buna göre yapmak gerekecektir. Bu durum biri “Noun Clause” [1] diÄŸeri
ise “Adverbial Clause” [2] olan iki cümlenin çevirisi ile açıklanırsa:
cümlesinde,
şeklinde bir yapı mevcuttur.
Ä°ngilizce bir basit cümle ( S + V + O ) Türkçe’ye S + O + V (Ö+ N+ Y) ÅŸeklinde aktarılabileceÄŸine
göre, önce kendi içinde bir basit cümle yapısı taşıyan “nesne” Türkçe’ye çevrilirse:
– Tom claims that the problem is exaggerated. [1]
S V O
– Tom claims (that) a child stole his vallet.
Bu nesne tüm cümleye eklendiğinde,
.. (that ) a child stole his vallet.
S V O
Ö N Y
.. bir çocuğun cüzdanını çaldığını
– Tom claims that a child stole his vallet.
S V ( : ) O
Ö N Y
– Tom bir çocuÄŸun cüzdanını çaldığını iddia ediyor
çevirisi ortaya çıkacaktır.
Oysa bir “adverbial clause” olan
cümlesi incelendiğinde ise,
yapısı ortaya çıkmaktadır. Bu durumda da çeviri işlemi,
– Because he was late, he missed the bus. [2]
– Because he was late, he missed the bus
Neden belirten Ana cümle
yan cümle
– Because he was late, he missed the bus.
S V , S V O
Ö Y Ö N Y
– (O) geç kaldığı için (o) otobüsü kaçırdı.
şeklinde olacaktır.
