Time Conjunction – Zaman Bağlaçları

Time Conjunction – Zaman Bağlaçları

Zaman bağlaçlarıdır. Eylemin ne zaman yapıldığını belirlerler.

When:                                ……….dığı zaman

After:                                  ……….den sonra

Befor:                                 ……….den önce

As:                                      ……….iken

While:                                 ……….iken

Just as:                               ……….tam iken

Until / Till:                         ……….ceye kadar

By the time:                        ……….ceye kadar

Since:                                  ……….dığından beri

As soon as:                         ……….ir, ……….imez

As long as:                         ……….dığı sürece

Once:                                  ………..ce / ca

No sooner ……….than:       …..mesi ile …..mesi bir oldu

Hardly / Scarcely ……….when:       tam …………mıştı ki ………..oldu

Son ikisinin yapısı farklı olmasına rağmen aslında anlamları aynıdır. Önceleri sıkça bu ikisi sorulurdu.

Time bağlaçlarından en önemlileri yukarıya alındı. Anlamları ile birlikte çok iyi bilinmeli. Direk bir soru kesin gelir. Ayrıca iyi bilinmesi sınavın anlama yönelik sorularında büyük kolaylık sağlar.

Kullanımları

Zaman bağlaçlarının olduğu cümlecikte hiç bir future tense kullanılmaz. (Bu kural sadece İnglizce’ye has bir özelliktir.)

Zaman uyumunda kesinlikle temel cümlecik ve yan cümlecik aşağıdaki şekilde kurulamaz. Bunun bilinmesi zaman uyumu sorularında büyük bir rahatlık sağlar.

Past         —->             Future
Present     —->           Past

2.) Since: ……….dığından beri. Bu bağlaç genel zaman uyumunu bozan tek bağlaçtır.

(Present Perfect) + Since + (Simple Past)

I haven’t seen them since they moved to another town. (Onlar başka bir kasabaya taşındıklarından beri onları görmedim.)

Bağlacın bulunduğu cümlecik yan cümleciktir. Bazen yan cümlecik başa alınarak da verilebilir, düşmemek gerekir.

Since they moved to another town, I haven’t seen them. (Onlar başka bir kasabaya taşındıklarından beri onları görmedim.)

Since bağlacının bulunduğu cümlede neden temel cümlecik “present perfect”; yan cümlecik “simple past”tır?

Bu soruyu bir cümle yazarak açıklayalım:

I haven’t seen him since last year. (Ben onu geçen yıldan beri görmedim.)

Zamanlar konusu işlenirken “since”in present perfect ile kullanıldığını çünkü bununla geçmişte olan bir olayın etkisinin şu ana kadar devam ettiğini söylemiştik. Bu cümlede zarf olan “last year” sözcüğünün yerini tutan bir cümlecik de yazabiliriz. Bu cümleciğin eylemi geçmişte olacağından bunun da zamanı past olacaktır. Bundan dolayı since’in olduğu cümlede temel cümlecik “present perfect”; yan cümlecik “simple past” olur. Bu nedenle “since” bağlacı genel zaman uyumunu bozan tek bağlaçtır.

3.) As ve While: ikisi de “………iken” anlamındadır. Aralarındaki fark nedir? Olayların oluşma süreleri bu iki bağlacın kullanımını belirler.

As: Kısa süreli olaylarda kullanılır. dışarı çıkarken, eve girerken vb. Bu nedenle “as” bağlacının olduğu cümlecikte simple zamanlar (continuous olmayan) kullanılır.

While: Uzun süreli olaylarda kullanılır. televizyon izlerken, oyun oynarken vb. Bu nedenle “while” bağlacının olduğu cümlecikte continuous’lu zamanlar kullanılır.

As I went out, it began to rain. (Ben dışarı çıkarken yağmur yağmaya başladı.)

While I was waiting, it began to rain. (Ben beklerken yağmur yağmaya başladı.)

4.) Just as: Bu bağlacın kullanımında yan cümlecik zamanı “as”ten dolayı kısa olaylardır ama “just”tan dolayı da continuous’ludur. Bu sürekli zaman genellikle “past continuous”tur.

Just as I was leaving home, the phone rang up. (Tam ben evden ayrılırken telefon çaldı.)

5.) By the time / until – till: by edat olup (zamanlar bilgisinden hatırlayınız) bir ismin önünde ve future perfect ile kullanılır. the time’ın eklenmesi ile bağlaç olur. Until ve till arasında hemen hemen bir kullanım farkı yoktur. Üçü de “………ceye kadar” anlamındadır.

Future perfect  —->         Simple present

By the time

Past perfect    —->        Simple Past

Mantığı: Bağlaçtan önceki zaman sonrasındaki zamanın öncesidir. Futurlu tenseler bağlaç cümleciklerinde kullanılmadıklarından alternatifi olan Simple present’e gidilmiştir. Yani “by the time” bağlacının kullanımında zaman uyumu açısından iki alternetif vardır.

The children will have slept by the time we arrive at home. (Biz eve varıncaya kadar çocuklar uyumuş olacak.)

By the time we arrive at home, the children will have slept. (Biz eve varıncaya kadar çocuklar uyumuş olacak.)

Bu cümlede eve varma olayının gelecekte olduğunu, çocukların uyumasının da gelecek te olan eve varma olayından önce olduğunu anlıyoruz.

The children had slept by the time we arrived at home. (Biz eve varıncaya kadar çocuklar uyumuştu.)

By the time we arrived at home, the children had slept. (Biz eve varıncaya kadar çocuklar uyumuştu.)

Bu cümleden eve varma olayının geçmişte olduğunu ve çocukların uyumasının geçmişte olan eve varma olayından önce gerçekleştiğini anlıyoruz.

Turkey’s population will have exceeded 100 millions by the end of next decade. (Türkiye’nin nüfusu önümüzdeki on yılın sonuna kadar 100 milyonu aşmış olacak.)

Turkey had applied to the EU by the end of 1950s. (Turkiye 1950’lerin sonuna kadar AB’ne başvurmuştur.)

“by”lı cümlede Zaman dilimi gelecekte ise: Future Perfect

“by”lı cümlede Zaman dilimi geçmişte ise: Past Perfect kullanılır.

Konuyu ezberlemeden mantığını anlamak gerekir.

“by ve by the time”ın dışında gramer olarak future perfect kullanılmaz. Eğer soruda future perfect verilmişse by ve by the time; bunlar verilmişse future perfect istenir. Bu nedenle soruyu iyi okuyup bizi sonuca götürecek ipuçlarını bulmak gerekir.

By the time için verilen özellikler Until / Till için geçerli değildir. Çünkü by the time’daki önceye çekme hareketi Until / Till’de yoktur.

I will wait for you until you return. (Siz dönünceye kadar sizi bekliyeceğim.)

Özellikle “since ve by the time” bağlaçlarının kullanımlarını çok iyi bilmek gerekir.

I had no sooner left home than it began to rain. (Evden ayrılmamla yağmurun yağmaya başlaması bir oldu.)

İki olay vardır. En son olan past; öncesinde olan Past perfect ile ifade edilir.

Bu cümleyi “hardly………..when” ile de aynı anlama gelmek üzere aktarılabilir.

I had hardly left home when it began to rain. (Tam dışarı çıkıyordum ki yağmur yağmaya başladı.)

He had no sooner bought a car than he had an accident. (Arabayı alması ile kaza yapması bir oldu.)

***Not: “no sooner……….than” ve “hardly…………when” bağlaçları kullanımda başa alınabilir. Bu kural ihlali olduğu için telafi olarak cümle devrik yapılır.

No sooner had he bought a car than he had an accident. (Arabayı alması ile kaza yapması bir oldu.)

Hardly had I left home when it began to rain. (Tam dışarı çıkıyordum ki yağmur yağmaya başladı.)